Toename chronische aandoeningen
De gezondheidszorg in Nederland loopt in vele opzichten voorop. De levensverwachting neemt toe. Er is echter ook een toename van chronische ziekten. Veel mensen met chronische ziekten kampen met zingevingsvragen en een onbeantwoorde zorgbehoefte. Zij zoeken naar nieuwe wegen om hun chronische klachten te verbeteren, de bijeffecten van reguliere behandelingen te verzachten en de kwaliteit van hun leven te verbeteren. Zij zien complementaire behandelwijzen als een mogelijke oplossing daartoe. Net als in andere Europese landen gebruiken in Nederland jaarlijks miljoenen mensen naast reguliere behandelingen, ook zelfzorgmiddelen en complementaire behandelwijzen.
Vaak weten zij en hun reguliere behandelaren echter niet waar ze terecht kunnen voor een deskundig, onderbouwd en veilig advies.
Complementaire behandelwijzen
Omdat de reguliere zorg en complementaire behandelwijzen zich veelal in gescheiden werelden bevinden en patiënten een negatieve reactie van hun behandelaar vrezen, delen patiënten het gebruik van complementaire behandelwijzen vaak niet met hen.
Complementaire behandelwijzen kennen over het algemeen weinig bijwerkingen. Soms kunnen ze echter wel een risico opleveren, zoals bij interacties tussen kruiden en medicatie. Zowel patiënten, zorgverleners als instellingen hebben behoefte aan betrouwbare kennis en aan wetenschappelijk onderzoek naar (kosten)effectiviteit, veiligheid en patiëntervaringen op dit gebied.
Zorgvuldigheid
De leden van het CIZG willen werken aan het beter beschikbaar maken van bestaande kennis en nieuw wetenschappelijk onderzoek initiëren. Het CIZG wil een infrastructuur bieden waarin academische en niet-academische instellingen samenwerken op gebied van zorg, onderzoek, onderwijs en beleid. Van daaruit wordt kennis over integrale zorg ontwikkeld, verspreid en op zorgvuldige wijze in praktijk gebracht.
Zorgvuldigheidseisen
- Evidence based medicine: keuze voor een therapie vindt plaats op basis van wetenschappelijk bewijs voor effectiviteit en veiligheid, de wensen en voorkeuren van de patiënt en de expertise van de behandelaar (Sacket et al, 2000)
- Ethisch raamwerk: indien veilig en effectief dan aanbevelen, indien veilig en niet aangetoond effectief dan gedogen, indien onveilig en effectief dan zorgvuldig monitoren en indien onveilig en niet effectief dan strikt afraden (Cohen, 2005)
- Naast veiligheid en effectiviteit dienen toegepaste therapieën een werkingsmechanisme te hebben dat overeenkomt met gangbare principes van wetenschap en geneeskunde (‘credibility’)
- De gedragsregels KNMG zijn leidend: https://www.knmg.nl/advies-richtlijnen/dossiers/niet-reguliere-behandelwijzen.htm
- Zorgvuldigheidseisen betreffende gebruik maken van complementair therapeuten zijn tevens van toepassing:
- De complementair therapeut is aangesloten bij de beroepsvereniging van de therapeutische discipline die hij of zij vertegenwoordigt.
- Diens beroepsvereniging dient een klacht- en tuchtrechtprocedure formeel te hebben vastgelegd.
- De complementair therapeut handelt naar de gedragscode en het professioneel statuut van zijn of haar beroepsvereniging.
- De complementair therapeut conformeert zich aan wettelijke eisen betreffende dossiervoering.
- De praktijkruimte dient te voldoen aan de eisen op het gebied van privacy en hygiëne zoals onder BIG-geregistreerde therapeuten gebruikelijk.
- De complementair therapeut moet de patiënt/cliënt altijd adviseren bewezen effectieve reguliere behandelingen te (blijven) gebruiken.
- Er is regelmatig laagdrempelig contact tussen betrokken reguliere en complementaire behandelaars.
- Er zijn afspraken rond PR en reclame over samenwerking uitsluitend na instemming van consortium leden vooraf. De samenwerking is gericht op zorginnovatie, onderzoek en belang patiënten; niet op commerciële doelen
- Bereid tot participatie aan wetenschappelijk onderzoek en akkoord met publicatie ongeacht de uitkomst
- De complementair therapeut is aangesloten bij de beroepsvereniging van de therapeutische discipline die hij of zij vertegenwoordigt.
Het CIZG streeft op deze wijze naar het beste van twee werelden waarbij op basis van wetenschappelijk onderzoek een gefundeerde en genuanceerde middenweg wordt gezocht. Om zo te waken voor de extremen van ‘omarmen met blind geloof’ en ‘op voorhand dogmatisch afwijzen’ van complementaire behandelwijzen.